Gebruik van ervaringskennis onder psychiaters: kwalitatieve empirische verkenning

Abstract

Achtergrond Psychiaters maken over het algemeen weinig gebruik van ervaringskennis naast klinische en wetenschappelijke kennis, terwijl er aanwijzingen zijn dat dit de zorg humaner kan maken. Doel Onderzoeken van de perspectieven van psychiaters met doorleefde ervaringen en nagaan wat hun overwegingen zijn bij het integreren van het persoonlijke in het professionele domein. Methode Als onderdeel van een kwalitatieve participatieve onderzoeksaanpak werden twee jaar intervisiesessies gevolgd en werden enkele aanvullende interviews en een focusgroep georganiseerd, die thematisch werden geanalyseerd. Resultaten De deelnemende psychiaters hadden drie hoofdoverwegingen om eigen ervaringen in te zetten in de klinische praktijk: de persoonlijke, de professionele en de klinische relevantie. We identificeerden 11 bevorderende en 9 belemmerende factoren voor het werken met ervaringskennis. Naast de hoge werkdruk en verantwoordelijkheid als regiebehandelaar, was een belemmerende factor het gebrek aan ervaring en erkenning van ervaringskennis binnen de beroepsgroep, inclusief misvattingen over de mogelijke schadelijke uitwerking ervan. Bevorderende factoren waren o.a. de mogelijkheid om met peers te delen, een warme werkrelatie met patiënten en openheid en destigmatisering onder collega’s tot stand kunnen brengen. Conclusie Psychiaters waardeerden de integratie van ervaringskennis in het professionele domein, ook al was deze nog in ontwikkeling. De setting van intervisie in dit onderzoek werd ervaren als een veilige ruimte om persoonlijke ervaringen met kwetsbaarheid te delen en te verkennen hoe zij dit in een werkcontext kunnen benutten.