De relatie tussen biodiversiteit en openbaar groen in de Gemeente Utrecht

Abstract

Om inzicht te krijgen in de oorzaken van de achteruitgang van biodiversiteit in de stad heeft de Gemeente Utrecht een onderzoek laten uitvoeren naar de relatie tussen de openbare groene ruimte en biodiversiteit in de gemeente Utrecht.

De centrale onderzoeksvraag is: In hoeverre is er een relatie tussen verschillende eigenschappen van het openbaar groen en biodiversiteit in de Gemeente Utrecht? Dit onderzoek beperkt zich tot de wijken Lunetten en Overvecht-Zuid. Er zijn drie deelvragen beantwoord die ieder een aparte eigenschap van het openbaar groen betreffen. Als proxy van biodiversiteit wordt het aantal waarnemingen van soorten gebruikt. Deze waarnemingen zijn afkomstig van de Nationale Databank Flora en Fauna. Door gebruik te maken van GIS IDRISI Andes en kaartmateriaal van afdeling groenbeheer van de Gemeente Utrecht is er een ruimtelijke analyse uitgevoerd en zijn er drie deelvragen over de relatie tussen een eigenschap van het openbaar groen en biodiversiteit beantwoord.

Ten eerste is een significante positieve relatie gevonden tussen biodiversiteit en de grootte van groenvlakken in de stad, waarbij een groenvlak een aaneengesloten stuk natuur is. Ten tweede is er een positief verband gevonden tussen de biodiversiteit en de kwaliteit van het openbaar groen. Met kwaliteit van het groen wordt de gelaagdheid in de vegetatiestructuur van het groen bedoeld. Ten derde is gevonden dat de connectiviteit van groenvlakken een positieve invloed heeft op de biodiversiteit.

De directe uitkomsten van dit onderzoek hebben geleid tot het advies om toekomstige dataverzameling van biodiversiteit voor de Gemeente Utrecht zo uit te voeren dat de data bruikbaar wordt voor biodiversiteitsanalyse. Hierbij is het nauwkeurig vastleggen van de locatie door middel van GPS van essentieel belang. Verder is geadviseerd om grotere groenvlakken aan te leggen, meer gelaagdheid in structuur van het groen aan te brengen door bijvoorbeeld de aanleg van bosplantsoen in plaats van gras en het aanleggen en behouden van de connectiviteit tussen groenvlakken. Tot slot is geadviseerd vervolgonderzoek uit te voeren naar de rol van tuinen en de relatie tussen biodiversiteit in de stad en openbaar groen dat de stad omringt, omdat uit de gegevens aanwijzingen komen dat tuinen een belangrijke rol spelen in het behoud van biodiversiteit.