Stedelijke gebouwen van gezag, aanzien en macht (ILLUSTRATIONS)

Abstract

De publieke stedelijke gebouwen werden van oudsher ingezet als middelen om de politieke en economische macht en prestige van de stad, haar bestuur, burgers en ingezetenen naar buiten toe uit te dragen. Een bijzondere manier om de eigen architectuurprojecten in bredere kring bekend te maken was de publicatie van bouw- en ontwerptekeningen. Na de bouw van de Muiderpoort (1772) in Amsterdam gaf het stadsbestuur bijvoorbeeld toestemming een editie tekeningen, naar de ontwerpen van directeur-generaal Cornelis Rauws, van dit nieuwe stadsgebouw te publiceren. In de zeventiende eeuw was, onder invloed van de economische voorspoed, de publieke bouwopgave in de meeste Hollandse steden zeer groot geweest. Hierbij waren de meeste stedelijke bestuursinstellingen van nieuwe of vernieuwde gebouwen voorzien, waardoor grote publieke bouwprogramma’s in de achttiende eeuw niet meer nodig waren. Alleen in Rotterdam en Schiedam, die in de achttiende eeuw hun eigen ‘gouden’ eeuw doormaakten, werden met enige regelmaat nieuwe publieke gebouwen opgetrokken of in belangrijke mate vernieuwd en gemoderniseerd. Deze steden hadden, dankzij dit wat omvangrijker bouwprogramma, de mogelijkheid om publieke architectuurproductie te gebruiken om de eigen status te bevestigend of te verhogen.