De oorlog in Oekraïne bespreken in de klas: Een exploratief onderzoek naar de lesbrief van TerInfo

Abstract

Op 24 februari 2022 begon de Russische invasie in Oekraïne. Beelden van de oorlog gingen al snel rond op sociale media en hielden Nederlandse kinderen bezig. Met vragen kwamen zij de klas binnen. Uit eerder onderzoek is gebleken dat docenten het lastig vinden om disruptieve momenten te bespreken in de klas. TerInfo stelde een lesbrief op om docenten hierbij te helpen. TerInfo is een samenwerkingsproject van verschillende disciplines van de Universiteit Utrecht om scholen te helpen bij het bespreken van politiek geweld, terrorisme en heftige gebeurtenissen in de samenleving. Om te onderzoeken tegen welke dilemma’s docenten aanliepen in het bespreken van de oorlog in de Oekraïne en in hoeverre de lesbrief deze dilemma’s kon wegnemen, is er een online vragenlijst opgesteld (N=83). De antwoorden zijn geanalyseerd middels een kwalitatieve inhoudsanalyse. Hiernaast zijn de gemiddelden en standaarddeviaties berekend. De resultaten zijn vergelijkbaar met eerder beschreven dilemma’s van docenten tijdens disruptieve momenten die zijn onderzocht in diverse sociaal-culturele contexten, hoewel er ook nieuwe dilemma’s ontstonden. De lesbrief sloot grotendeels aan op de behoeftes van docenten bij het bespreken van de oorlog in Oekraïne. Uit de resultaten van de vragenlijst blijken echter ook dilemma’s die niet (voldoende) werden ondervangen. Deze resultaten kan TerInfo gebruiken om toekomstig materiaal nog beter aan te laten sluiten bij de behoeftes van docenten. De inzichten van dit onderzoek leiden tevens tot aanbevelingen voor scholen en lerarenopleiders.