Procedurele rechtvaardigheid bij de politierechter: empirisch-juridisch inzicht in het belang van een als eerlijk ervaren behandeling

Abstract

Dit artikel geeft een overzicht van enkele recent uitgevoerde kwalitatieve en kwantitatieve empirische studies waarin het belang van ervaren procedurele rechtvaardigheid op een kritische manier wordt getoetst. Dit gebeurt onder meer door na te gaan of ervaren procedurele rechtvaardigheid ertoe doet bij politierechterzittingen, waarin voor verdachten veel op het spel kan staan. Daartoe zijn drie empirisch-juridische deelstudies uitgevoerd: (1) kwalitatieve interviews met 100 verdachten in politierechterzaken, (2) een vragenlijstonderzoek onder 198 verdachten in politierechterzaken en (3) een experiment onder 239 burgers die zich inleefden in de positie van de verdachte tijdens een politierechterzitting. In dit artikel gaan we nader in op de achtergronden van deze studies, beschrijven we de manier waarop de studies zijn opgezet en uitgevoerd, en bespreken we de bevindingen op hoofdlijnen. Door de verschillende deelstudies met elk hun eigen methode in onderlinge samenhang te bespreken, en door te reflecteren op de vraag hoe de empirische onderzoeksbevindingen zich verhouden tot het normatieve domein van het recht, beoogt dit artikel een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling en maatschappelijke impact van empirisch-juridisch onderzoek in zowel de Nederlandse strafrechtcontext als daarbuiten.