FINANCIERING VAN DE ENERGIETRANSITIE: Lessen van het Europese Innopaths onderzoeksprogramma voor Nederland

Abstract

Hoe ziet een duurzame Europese economie eruit? En hoe gaan we de transitie ernaartoe financieren? De afgelopen vier jaar hebben elf universiteiten, waaronder de Utrecht School of Economics (U.S.E.), ETH Zurich en het Potsdam Institute for Climate Impact Research (PIK) deze vraag onderzocht. Voor het Europese onderzoeksproject INNOPATHS (INNOvation PATHwayS) zijn scenario’s gemaakt voor de energietransitie van de Europese economie tot en met 2050. SFL-associate Friedemann Polzin heeft het financieringswerk geleid en voerde dit uit in samenwerking met onder meer SFL-hoogleraar Mark Sanders. Het INNOPATHS-team heeft zowel de vraag als het aanbod van financiering en voor de energietransitie in kaart gebracht: hoeveel van welke soort financiering (van durfinvesteerders tot verzekeraars) is nodig voor de energietransitie en hoeveel is beschikbaar? Ook zijn de financieringskosten in kaart gebracht. Over de historische ontwikkeling van de financieringskosten zijn meer dan 40 interviews afgenomen met financiers en energieproducenten in Duitsland, Zwitserland, Italië, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Nederland, Luxemburg en Noorwegen. Ook zijn meer dan 50 interviews gehouden over de rol van staatsinvesteringsbanken in Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Australië. Deze SFL-beleidsnotitie vertaalt de relevante bevindingen naar de Nederlandse praktijk. Er wordt niet zozeer gekeken naar de door de overheid gestelde randvoorwaarden, zoals een CO2-heffing, maar primair naar de financiële sector zelf. Hoe is die georganiseerd? En hoe kan dat anders om de energietransitie te versnellen? Dan blijkt dat ook de financiële sector meer kan doen.