Tussen onderzoek en samenleving: Aanbevelingen voor optimale wetenschapscommunicatie

Abstract

Wie wil communiceren over de werking en waarde van wetenschap dient zich rekenschap te geven van de wezenskenmerken van wetenschap: wetenschap ontwikkelt zich door het stellen van vragen, wetenschap is veelvormig en steeds vaker interdisciplinair, wetenschap wordt uitgeoefend in een team, gedreven door fascinatie en is niet onfeilbaar maar heeft meestal wel zelfreinigend vermogen. Tot slot is wetenschap in verschillende opzichten, meer dan alleen in economische zin, waardevol voor mens en maatschappij. Beeldvorming van wetenschap vindt plaats via zowel wetenschapscommunicatie als wetenschapseducatie. Onder wetenschapscommunicatie verstaan wij ‘het vertalen van wetenschappelijke inzichten en enthousiasme voor wetenschap naar en breder publiek’. Wetenschapseducatie, ‘het vertrouwd maken met het wetenschappelijk denken en doen’, moet plaatsvinden in de hele keten van onderwijs en de opleidingstrajecten van leraren. Gezamenlijk dragen zij bij aan ‘wetenschapsbewustwording’: wat is wetenschap, hoe gaan wetenschappers te werk en welke rol speelt wetenschap in de samenleving. De Jonge Akademie schetst in dit advies de rol van verschillende partijen in wetenschapscommunicatie en -educatie, benoemt knelpunten en doet aanbevelingen voor verbetering.