Lezen en schrijven op het web: Een inventarisatie van online lees- en schrijfplatforms

Abstract

Op online lees- en schrijfplatforms worden boekentips gedeeld, wordt gepraat over boeken, worden verhalen geschreven en leesclubs opgericht. Deze digitale, sociale en verbindende activiteiten bieden kansen om het lezen onder jongeren te bevorderen. Daarom inventariseerden Kramer, Evers-Vermeul en Bakker, in opdracht van Stichting Lezen en de Koninklijke Bibliotheek, de online lees- en schrijfplatforms die in Nederland beschikbaar zijn. De inventarisatie leverde een lijst van 74 nationale en internationale platforms op die onder waren te verdelen in drie categorieën: 1) ‘verkoop of toegang’ van producten, 2) de ‘aanbeveling’ van producten of 3) tegemoetkoming aan een ‘sociale’ behoefte. Het merendeel van de platforms blijkt een combinatie van functies te vervullen. Er wordt in het voorliggende rapport inzicht gegeven in de achtergrond van de platforms en welke mogelijkheden de platforms kunnen bieden. Daarnaast werd een selectie van zes platforms verdiepend geanalyseerd aan de hand van de leesmotivatietheorie van Ryan en Deci. Die stelt dat leesmotivatie ontstaat wanneer er tegemoet wordt gekomen aan de drie psychologische basisbehoeften: competentie, autonomie en verbondenheid. Het blijkt dat deze drie motivatiecomponenten in sterke mate verwerkt zijn in de zes online lees- en schrijfplatforms. Dit maakt het inzetten van dergelijke platforms een mooie kans om jongeren warm te maken voor het boek.