Onderzoek luchtkwaliteit in een gebied met veel nertsenhouderijen: de Elsendorp studie

Abstract

In de gemeente Elsendorp bevinden zich veel verschillende typen veehouderij bedrijven waaronder ook veel nertsenhouderijen. Het is niet bekend hoe deze verschillende typen veehouderijen bijdragen aan de luchtkwaliteit in Elsendorp. Om dit te onderzoeken zijn er herhaald over een periode van 8 maanden twee-weeks gemiddelde fijnstof (PM10) metingen verricht op twee locaties in Elsendorp en twee locaties in het buiten gebied van Elsendorp. Ook zijn er metingen uitgevoerd bij verschillende typen veehouderij bedrijven in het gebied. De stofmetingen zijn onderzocht op endotoxine, koe-allergeen en nerts-antigeen. Daarnaast is onderzocht of er een allergische reactie tegen nertsallergenen aangetoond kan worden bij omwonenden van nertsenhouders. Rond en in Elsendorp is blootstelling aan endotoxine en koe-allergeen afkomstig van veehouderijen meetbaar. Omdat het niet mogelijk was om een test voor het bepalen van nertsallergenen op te zetten door het ontbreken van voldoende nerts positieve sera is niet duidelijk of nertsallergenen ook meetbaar zouden zijn. De concentraties endotoxine en koeallergeen waren gerelateerd aan nabijheid van veehouderijen respectievelijk rundveehouderijen in de omgeving. Voor endotoxine is dit in overeenstemming met de resultaten van het Veehouderij en Gezondheid Omwonenden (VGO) onderzoek. De gevonden associatie tussen hoogte van koe-allergeen concentraties en nabijheid van rundvee toont aan dat allergenen van dieren vanuit de veehouderij naar de omgeving kunnen verspreiden, ook bij veehouderij systemen met voornamelijk natuurlijke ventilatie. Van dierlijke allergenen is bekend dat deze reeds bij lage concentraties tot een allergische reactie kunnen leiden. Echter, er zijn geen gezondheidskundige grenswaarden of blootstellings-respons relaties voor koe-allergeen bekend. Uitspraken over gezondheidseffecten zijn daarom niet mogelijk. Er zijn geen aanwijzingen voor een verhoogd risico op ontwikkeling van een allergische reactie tegen nertsen voor omwonenden van nertsenhouderijen. Echter het aantal deelnemers aan de VGO studie welke op zeer korte afstand van een veehouderij wonen en getest is, is heel beperkt, waardoor deze conclusie met de nodige onzekerheid omgeven is.