Een biologisch substraat voor psychische stoornissen: gouden toekomst of gouden bergen?

Abstract

ACHTERGROND Er bestaat een tegenstelling tussen de ‘medische’ kijk op een psychiatrische aandoening (als gegevenheid van de natuur in de zin van een biologisch substraat) en de constructivistische visie. DOEL Onderzoeken hoe de constructivistische positie zich verhoudt tot deze medische kijk op psychiatrische aandoeningen. METHODE Een beschouwing gebaseerd op een conceptuele analyse, met name van het boek The social construction of what? (1999) van de Canadese wetenschapsfilosoof Ian Hacking. RESULTATEN Er blijken verschillende objecten van constructivistische analyses een rol te spelen bij psychiatrische aandoeningen, de aandoening zelf en het idee of concept van de aandoening. Deze verschillende objecten interacteren daarbij ook nog met elkaar. Deze interacties kunnen expliciet gemaakt worden door indifferente soorten te onderscheiden van interactieve soorten. Zo wordt duidelijk dat als een aandoening niet gedetermineerd wordt door een biologisch substraat, dit niet automatisch betekent dat zo’n aandoening geheel losstaat van een mensonafhankelijke natuur. CONCLUSIE Hackings filosofie biedt de mogelijkheid om voorbij te gaan aan de tegenstelling tussen de constructivistische positie en de medische kijk op psychiatrische ziekten. BACKGROUND: The constructivist position is often used for psychiatric diseases, in contrast with the general medical view. In the medical view a biological substrate is decisive for a classification as 'disease', which is not the case in the constructivist position. AIM: We investigate how both positions relate to each other in psychiatric diseases. METHOD: Analysis based on a conceptual analysis of Ian Hacking's book The Social Construction of What? (1999). RESULTS: Different objects ought to be distinguished in a constructivist analysis of psychiatric diseases; the disease itself and the idea or concept of that disease. These different objects interact with each other. These interactions can be made explicit by distinguishing interactive kinds from indifferent kinds. Doing so makes it clear that even if a disease is not determined by a biological substrate, this does not imply that a biological substrate is something completely separate from that disease. CONCLUSION: Hacking's philosophy makes it possible to move beyond the opposition between the medical and the constructivist account of psychiatric diseases by combining both accounts.