Voor de wet. Literatuur en recht

Abstract

Gedurende zijn verblijf als gastschrijver aan de Universiteit Utrecht in februari 2009 hield Claudio Magris – in het Engels – de eerste Romano Guarnieri Lecture in Italian Studies over het thema ‘Literatuur en recht’. Hierin bepleit hij dat de literatuur niet, zoals haar gebruikelijke reflex is, zich afkeert van het ‘koude’ recht, dat veelal wordt gezien als kil en formalistisch, maar juist toenadering hiertoe zoekt, aangezien dit het mogelijk maakt de valkuil te vermijden van een weliswaar ‘warm’ maar louter particulier perspectief dat uiteindelijk gratuit en zelfs destructief is. Literatuur en recht zijn, zo betoogt Magris aan de hand van een uitvoerige bespreking van de Westerse cultuurgeschiedenis, juist intrinsiek aan elkaar verwant in hun zoektocht naar algemene waarden, een gegeven dat al sedert de Oudheid wordt erkend. Ook in een tijd van waarde-relativisme als de onze blijft deze oriëntatie op hetgeen de individuele waarheid overstijgt van groot belang, omdat hierin de beste garantie schuilt voor het onpartijdig, misschien inderdaad ‘koud’ beschermen van de grote verscheidenheid aan ‘warme’ individuele werkelijkheden die de wereld kleuren.