Het jeugdzorgtraject in Amersfoort, Arnhem, Deventer en ’s-Hertogenbosch.

Abstract

Voor de premaster Maatschappelijke Opvoedingsvraagstukken is een onderzoek uitgevoerd naar de kwaliteit van de jeugdzorg in de gemeenten Amersfoort, Arnhem, Deventer en ’s-Hertogenbosch. Door de toenemende vraag naar jeugdzorg en een niet toereikende capaciteit van instellingen ontstaan er wachtlijsten. Jeugdigen moeten lang wachten op geschikte hulp. De focus van dit onderzoek is daarom gelegd op de reactietijd van het zorgtraject. De onderzoeksvraag hierbij is: welk beleid voeren de gemeenten en de betrokken actoren uit om zo snel mogelijk te signaleren, coördineren en hulp te verlenen en daarmee de wachtlijsten te verkorten? Per gemeente zijn de beleidsstukken geanalyseerd op doelen, middelen, consistentie en toetsbaarheid. De resultaten zijn met elkaar vergeleken. Het beleid van de gemeenten blijkt in grote lijnen overeen te komen. Alle gemeenten hebben doelen opgesteld die gericht zijn op het kind centraal stellen, zo licht en zo snel mogelijk hulp verlenen met de nadruk op preventie. Een verklaring voor het overeenkomstig beleid is dat het gemeentelijk beleid is afgeleid van het provinciale beleid en het provinciale beleid is afgeleid van het landelijke beleid. Er zijn interviews afgenomen met medewerkers van het Zorg en Advies Team (ZAT), het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG), Bureau Jeugdzorg (BJZ) en een beleidsmedewerker van de gemeente. Uit deze interviews blijkt dat er veel instellingen zijn betrokken bij het signaleren, coördineren en hulpverlenen van de jeugdigen. Dat maakt het moeilijk om de jeugdigen zo snel mogelijk te helpen. Bij de uitvoering van het beleid blijken er tussen de vier gemeenten verschillen te zijn. Zo wordt het CJG verschillend ingevuld. Bij het CJG in Deventer ligt de nadruk op de verbetering van de onderlinge samenwerking en is de front-office minder van belang, in de andere gemeenten speelt de front-office wel een belangrijk rol. Ook voeren de gemeenten verschillende projecten uit, zoals Triple P in Deventer en Wrap Around Care in Amersfoort. Een gemeenschappelijk knelpunt is dat de gezamenlijke verantwoordelijkheid te weinig wordt gevoeld bij alle betrokken actoren. Zorginstellingen werken nog teveel vanuit hun eigen visie en expertise, in plaats van gebruik te maken van elkaars expertise. Alle gemeenten zijn zich hier van bewust. Het advies wat aan de gemeenten wordt gegeven is om de jeugdzorg zo in te delen dat de betrokken actoren ook feitelijk gezamenlijk verantwoordelijk worden