Vergeten religie in Nederland: De herontdekking van vergeten aspecten van religie in het maatschappelijke debat

Abstract

Religie is opvallend aanwezig in het Nederlandse maatschappelijke debat en de politiek, anders dan je in een sterk geseculariseerde maatschappij zou verwachten. Aan de hand van drie casussen wordt in deze bijdrage nagegaan hoe religie in een nieuw licht verschijnt in het Nederlandse publieke debat en hoe ‘vergeten aspecten’ weer terugkeren in de discussies. Daarbij wordt een beroep gedaan op de theorievorming over ‘vergeten’ van Aleida Assmann. In wat volgt zal ik drie voorbeelden geven van aspecten van religieuze tradities die op grond van politieke en maatschappelijke ontwikkelingen in een nieuw licht verschijnen. Dit zijn: het debat om de notie ‘joods-christelijke traditie’, de kwestie van de gelijkwaardigheid van man en vrouw in de ‘joods-christelijke traditie’, en het vraagstuk van immigratie en religie. De drie casussen worden geïnterpreteerd in het licht van de vormen van vergeten zoals die door Aleida Assmann zijn ontwikkeld. Haar theorie wordt voorafgaand aan de presentatie van de casus kort ingeleid.