Astronomische hemel spiegel waar in men sien kan de merkwaardigste hemelsche verschynselen aan son, maan en sterren, hoe dezelve zig na de ware gestalte tot Amsterdam, en omleggende steden zullen vertonen, strekkende tot het jaar 1740, waar by gevoegt is de vertoning van een groote sons verduysteringe in ’t jaar 1748, alles tot voortplantinge der astronomie en dienst der liefhebbers van de wis-konst

Abstract

Op deze wereldkaart geeft Simon Jansz. Panser uit Emden de gebieden aan waarop de ringvormige zonsverduisteringen van 15 augustus 1738 en 4 augustus 1739 zichtbaar zullen zijn. Net zoals bij zijn eerdere wereldkaart van 1733 (zie elders in de collectie 400 Jaar sterrenkijker) waren de hiervoor benodigde berekeningen gebaseerd op de astronomische tabellen van de Franse sterrenkundige Philippe de la Hire (1640-1718). De diagrammen onder de wereldkaart vertonen onder meer de zonsverduisteringen van 15 augustus 1738, 4 augustus 1739, 30 december 1739 en 13 juli 1748, zoals deze vanuit Amsterdam zichtbaar zullen zijn. Andere diagrammen tonen de maansverduisteringen van 24 januari 1739 en 13 januari 1740. De twee kleine maankaartjes tonen de bedekking van de heldere ster Regulus ('t Hert van de Leeuw) op 3 december 1738 en een nauwe samenstand met dezelfde ster op 22/23 februari 1739. Voor deze publicatie gebruikten Reinier en Josua Ottens dezelfde koperplaat van Arnold Colom, die ze vijf jaar eerder hadden benut voor Pansers zonsverduisteringskaart van 1733. Sporen van de toen aangebrachte lijnen zijn hier en daar nog zwakjes zichtbaar. Vergelijk ook de andere astronomische kaarten van Panser, elders in de collectie gedigitaliseerde astronomische kaarten.