Antibioticumgebruik bij paarden: Uitkomsten van een survey onder dierenartspraktijken over de jaren 2012 t/m 2014

Abstract

Vierentwintig dierenartspraktijken hebben hun inkoopcijfers (uitsluitend paardenpraktijken) dan wel prescriptieregels (gemengde praktijken) over 2012, 2013 en 2014 beschikbaar gesteld. Op basis van deze gegevens is voor de patiëntenpopulatie van deze praktijken berekend hoe hoog het antibioticumgebruik in de paardensector is. Het gebruik bij paarden is laag en nam over de jaren 2012 tot en met 2014 met 24% af van 0,735 naar 0,562 DDDA. Dit betekent dat een gemiddeld paard in Nederland op basis van de getallen van 2014 5,6 dagen per 10 jaar behandeld werd met antibiotica. Het grootste deel van de in 2014 bij paarden toegepaste middelen waren eerste keuze middelen (85,1%). Twaalf en een half procent waren tweede keuze middelen en het aandeel derde keuze middelen was slechts 2,5%. Het gebruik van derde keuze antibiotica is met 68% gedaald van 0,040 DDDA in 2012 naar 0,013 DDDA in 2014. Eenentwintig procent van de onderzochte praktijken gebruikte in 2014 zelfs helemaal geen derde keuze middelen. Hiermee is het aandeel derde keuze middelen welke toegepast wordt bij paarden laag. Alle praktijken hebben een laag antibioticumgebruik. De verschillen tussen de praktijken zijn wel relatief groot (spreiding van gemiddelde DDDA over de 3 jaar: 0,168 – 1,190). De in deze studie opgenomen praktijken hebben allen een eigen specifiek profiel hetgeen de onderlinge verschillen zeker voor een deel kan verklaren. De praktijken variëren van echte eerstelijns paardenpraktijken tot praktijken met uitgebreide opnamemogelijkheden voor paarden en intensieve zorg voor ernstig zieke patiënten waarbij een iets hoger antibioticumgebruik verwacht kan worden. Naar schatting omvat de totale paardenpopulatie in Nederland 450.000 dieren (gebaseerd op gegevens van de Sectorraad Paarden, 2014). Op basis hiervan is berekend dat het antibioticumgebruik in de paardensector maximaal 20,6% van het verschil tussen verkochte antibiotica en de reeds verantwoorde antibiotica (op basis van onderzoek in andere gemonitorde sectoren en op basis van diersoort specifieke registratiegegevens van bepaalde antibiotica) kan verklaren. Het antibioticumgebruik en het gebruik van derde keuze middelen bij paarden is laag. Het SDa-expertpanel concludeert dat het op basis van deze gegevens niet nodig is om voor de paardensector tot continue monitoring over te gaan. In lijn met deze conclusie is het ook niet voor de hand liggend om de dierenartsenpraktijken te benchmarken. Het is zinvoller om een soort gelijke survey, zoals in dit rapport beschreven, over 3 jaar te herhalen om eventuele veranderingen in gebruik te beschrijven.