Aanvragen van zorgverlof: De rol van de arbeidsorganisatie

Abstract

Nederland kent een grote groep mensen die arbeid en zorg combineren en kortdurend en langdurend zorgverlof mogen opnemen als de zorgsituatie daarom vraagt. Hoewel de meeste werkgevers bereid zijn een verzoek voor kort- of langdurend zorgverlof te honoreren, maken werknemers slechts in beperkte mate gebruik van deze mogelijkheid. Er is relatief weinig kennis in de literatuur over hoe organisatie- en werkgerelateerde factoren zorgverlofaanvragen binnen organisaties beïnvloeden. Om deze vraag te beantwoorden maken wij gebruik van het Arbeidsvraagpanel uit 2011 van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Meervoudige regressieanalyses op organisatieniveau laten zien dat werkautonomie en parttime werken alternatieven vormen voor kortdurend zorgverlof, en dat een zorgvriendelijke bedrijfscultuur en werknemersvertegenwoordiging het aanvragen van verlof faciliteren. Mogelijke drempels voor verlof aanvragen (zoals een hoge tijdsdruk onder werknemers en economische problemen binnen de organisatie) hebben weinig invloed. Op basis van de analyses is er weinig verband tussen organisatie- en werkgerelateerde factoren en langdurend verlof, maar het hebben van een ondernemingsraad faciliteert wel het aanvragen van deze vorm van verlof. In de conclusies benadrukken wij het belang van zelforganisatie en het zorgvriendelijk inrichten van organisaties voor werkende mantelzorgers.