[Sterrenkaart met de voorspelde loop van de komeet van Halley in 1835]

Abstract

Op deze sterrenkaart gaf de nog jonge Leidse sterrenkundige Frederik Kaiser (1808-1872) de hemelstrook aan, waarbinnen de komeet van Halley (officiële benaming 1P/Halley) bij zijn voorspelde terugkeer in 1835 te zien zou zijn. Alhoewel de vorm en de oriëntatie van de baan van deze beroemde komeet - dankzij waarnemingen van eerdere verschijningen - met grote zekerheid vaststonden, was niet goed bekend wanneer deze zijn dichtste punt bij de zon (perihelium) zouden bereiken. Kaiser berekende daarom drie mogelijke banen, uitgaande van een periheliumdoorgang op 7, 15 of 23 november 1835. De meest waarschijnlijke baan (periheliumdoorgang op 15 november) tekende Kaiser met een doorgetrokken lijn in op de kaart; de twee andere mogelijke banen werden aangegeven met een stippellijn of een onderbroken lijn. Kaisers voorspelling bleek zeer juist geweest de zijn. De waargenomen periheliumdoorgang vond plaats op 16 november 1835 en de komeet volgde met grote nauwkeurigheid de door Kaiser voorspelde baan. Naast de traditionele sterrenbeelden worden op deze sterrenkaart ook nog enkele genoemd (zoals de Berg Maenalus, de Boekdrukkerij, het Muur Quadrant en de Telescoop van Herschel), die nu niet meer worden gebruikt. In navolging van andere sterrenkaarten uit het begin van de 19de eeuw werden de figuren van de sterrenbeelden niet meer ingetekend, omdat zij het vinden van de sterren zelf hinderden. Sinds de verschijning van 1835 is deze beroemde komeet nog twee keer teruggekeerd (periheliumdoorgangen waren er op 20 april 1910 en op 9 februari 1986). De eerstvolgende terugkeer zal pas in 2061 plaatsvinden. Zie ook een andere kaart met betrekking tot de baan van de komeet Halley, elders in de collectie gedigitaliseerde astronomische kaarten.