Boeck des gulden throens of der 24 ouden

Abstract

Over de schrijver Otto van Passau is niet veel bekend. Slechts een handvol oorkonden en een voorwoord op zijn christelijke levensleer lichten een tipje van de sluier op. Hij zou lector en custos zijn geweest van de Franciscaner in Basel. Zijn hoofdwerk 'Die vierundzwanzig Alten, oder Der goldne Thron' zou hij in 1386 uitgebracht hebben. Het gaat hierbij om een stichtelijk werk, dat een christelijke levenswandel propageert. Het bevat een grote verzameling spreuken of wijsheden van meer dan honderd christelijke en antieke auteurs. Voorts spreekt elk van de 24 oudsten uit de Apocalyps in een rede over een bepaald thema. Met zijn boek wilde Van Passau alle aspecten van het geloof behandelen en een breed publiek aanspreken (leken, monniken en nonnen). Toch vond 'Die vierundzwanzig Alten, oder Der goldne Thron' vooral weerklank in nonnenkloosters. In de 15de eeuw verbreidde de tekst zich over de Duitstalige gebieden van Oberrhein, Zwaben, Beieren en Zwitserland. Rond 1480 werd het werk voor het eerst gedrukt, waaronder de hier gepresenteerde Nederlandse vertaling die wordt toegeschreven aan de verder anonieme Utrechtse Drukker van het Monogram. Deze incunabel werd getuige het impressum gedrukt op 30 maart 1480: ‘gedrukt Bider gratien Gods so is dit boeck gheprint ende gheeynt in die stat van Utrecht Int jaer ons Heren .14. ende 80 opden vitten donredacht den 30sten dach in die meert.’ Het gedigitaliseerde Utrechtse exemplaar (E fol 1531 Rariora) bevat prachtige sierinitialen en ingekleurde houtsnede-illustraties. De band is afkomstig van het Fraterhuis van S. Hieronymus te Utrecht.