Identificatie van excellente studenten

Abstract

De aandacht voor excellentie in het hoger onderwijs is de laatste jaren, mede onder invloed van het Siriusproject, sterk gestegen (Drayer, De Jong, & Wolfensberger, 2011). Het belang van aandacht voor excellentie is sterk verbonden met de vraag naar innovatiekracht uit de beroepspraktijk. De excellente professional speelt hierbij een sleutelrol (Veerman, 2010). Ook binnen de verpleegkunde spelen dergelijke ontwikkelingen een rol. Recent Amerikaans onderzoek laat zien dat de kwaliteit van de verpleegkundige zorg rechtstreeks verband houdt met verbeterde patiëntuitkomsten bij complicaties en met de sterftecijfers in ziekenhuizen (Spears, Thornton, & Long, 2008) en dat het verpleegkundeonderwijs een belangrijke rol speelt bij het tot stand brengen van excellente zorg (Sawatzki, Enns, Ashcroft, Davis, & Harder, 2009) De ontwikkeling tot excellente professional begint al tijdens de opleiding, onder andere door het aanbieden van programma's die ontwikkeld zijn voor de excellente student, de zogenoemde honoursprogramma's. Een excellente student maakt bij de start van haar of zijn studie onderdeel uit van een nog niet naar talent of kwaliteit gedifferentieerde studentenpopulatie. Opleidingen staan dus voor de uitdaging om studenten die de aanleg hebben om uit te groeien tot excellente professionals in hun latere beroepspraktijk, tijdig te herkennen en te laten excelleren. De belangrijkste gangbare maatstaven voor identificatie van talent zijn de resultaten van gestandaardiseerde testscores en eerdere schoolprestaties (Clark, 2002) en daarmee van intelligentie. Echter, het aanwezig zijn van deze capaciteit betekent niet per definitie dat dit talent ook daadwerkelijk ontplooid wordt. Daarnaast wordt met de honoursprogramma's gezocht naar kwaliteiten die de reguliere opleidingseisen overstijgen, bijvoorbeeld ondernemend of creatief zijn. Een helder antwoord op de vraag hoe dit ontwikkelingspotentieel in een vroeg stadium herkend kan worden, is niet voorhanden, maar kan belangrijk zijn om die mensen te rekruteren die zowel over meer dan gemiddelde capaciteiten beschikken (intelligentie) als ook over ontwikkelingspotentieel.