Over grenzen: Pedagogisch-didactiche aspecten van het opleidingen voor beroepsuitoefening: Inleiding bij het het themanummer

Abstract

Het is duidelijk dat de relatie tussen opleidingen en beroepspraktijk voortdurend onder druk staat. Het mixed model vormgeven in de opleidingspraktijk van alledag betekent een wankel evenwicht en vraagt voortdurend professioneel balanceren van opleidingsteams, schoolmanagement en werkgevers, om de ambitie van een arbeidsmarktrelevante startkwalificatie voor iedereen hoog te blijven houden. In dit themanummer richten we ons op het pedagogisch-didactisch handelen van actoren binnen deze complexe opdracht. Hét onderscheidend kenmerk van beroepsonderwijs is dat leren en het begeleiden van dat leren plaats vindt op school én op de werkplek, en in variaties daarvan zoals simulaties binnen de school of leerafdelingen in het bedrijf. Het verbinden van die twee leerplekken vraagt om grensoverschrijdend handelen. Het opleiden tot startend beroepsbeoefenaar, en daarmee het ontwikkelen van een basis voor beroepsmatig handelen in termen van vakkennis, vakvaardigheid en beroepshouding, is niet mogelijk door deelnemers alleen in school of alleen in bedrijf hierop voor te bereiden; leren dient binnen én buiten de school plaats te vinden (Aarkrog, 2005; Poortman et al., 2012; Resnick, 1987; Schaap, Baartman & De Bruijn, 2012; Zitter & Hoeve, 2012). Een centraal kwaliteitsvraagstuk van beroepsonderwijs is vervolgens hoe de verbinding tussen de verschillende contexten wordt vormgegeven zodanig dat lerenden optimaal ondersteund worden het geleerde in die verschillende contexten te integreren. Uit onderzoek en verkenningen van dit kwaliteitsvraagstuk zijn interessante inzichten te formuleren die implicaties hebben voor het handelen van opleiders.