Leenrecht: een stap vooruit in een langzaam verhaal

Abstract

Vanuit het gezichtspunt van schrijvers, vertalers en uitgevers, en me daartoe beperkend, biedt het per 29 december 1995 van kracht geworden nieuwe leenrecht een belangrijke kans op een alleszins te billijken verhoging van de vergoeding bij uitleen, een vergoeding waarvoor de Vereniging van Letterkundigen al ver vóór de Tweede Wereldoorlog ten strijde is getrokken. In de nieuwe, op het auteursrecht gebaseerde wetgeving zijn auteurs en uitgevers geenszins bevoegd de uitleen van hun boeken en andere geschriften te verbieden (zie kader). Openbare bibliotheken hebben de bevoegdheid deze werken uit te lenen, maar zij hebben die bevoegdheid alleen mits zij aan de rechthebbenden op geschriften een billijke vergoeding betalen voor elke uitlening. (Artikel 15c Auteurswet 1912.) Betalen zij zo’n billijke vergoeding niet, dan vormt de uitleen van het boek een inbreuk op het auteursrecht van degene die in auteursrechtelijke zin als maker moet worden aangemerkt: de schrijver, of bij een buitenlands boek: de buitenlandse schrijver tezamen met de Nederlandse vertaler.