Plan de Bethune: ville forte du Comte d'Artois situe sur la pitite riviere de Lave a huit lieues de Lille huit de Douay six et demye d'Arras et quatre d'Aire

Abstract

Deze plattegrond uit circa 1712 toont het beleg van Béthune, een Noord-Franse stad. Het betrof een beleg tijdens de Spaanse Successieoorlog (1702-1713).

Na de dood van de kinderloze Spaanse koning Karel II in 1700 ontspon zich een voornamelijk Europese strijd om zijn erfopvolging. De Franse zonnekoning Lodewijk XIV stond, geholpen door Beieren en Spanje, tegenover de geallieerde legers van Engeland, de Republiek der Verenigde Nederlanden, de Duitse keizer, Pruisen en de Oostenrijkse Habsburgers. Een bloedige oorlog was het gevolg, waarbij allerlei Europese plaatsen zwaar belegerd werden of het toneel waren van grote veldslagen.

Ook Béthune vormde in 1710 het decor voor een belegering door de geallieerden. Vanaf 23 juli omsingelden zij de stad en voerden zij vervolgens diverse aanvallen uit. De eerste dagen onder leiding van generaal Fagel en op 27 juli op het bevel van generaal Schuilenburg. Deze aanvallen worden in ruimtelijk opzicht weergegeven op de hier gepresenteerde gedrukte plattegrond. Zo zijn onder meer aan de zuidwest- en zuidoostzijde van Béthune enkele loopgraven of ‘approches’ te zien, waarmee de belegeraars de stad steeds dichter wisten te naderen. De kaart, die in Den Haag werd uitgegeven door Pieter Husson, stelde het publiek in staat om zich een beeld te vormen van de militaire gebeurtenissen rond Béthune.

De Spaanse Successieoorlog kwam uiteindelijk na meer dan tien jaar van hevige gevechten met vele tienduizenden slachtoffers tot een einde met de Vrede van Utrecht in 1713 en de Vrede van Rastatt in 1714. Tegenwoordig is van de voormalige vestingwerken van Béthune vrijwel niets meer terug te vinden.