Plan de la ville et citadelle de Valenciennes: ville forte du comté d'Hainaut située sur la riviere de l'Escaut : elle fut prise sur les Espagnols par les François le 17. mars en 1677

Abstract

Valenciennes, een stad in Noord-Frankrijk, heeft gedurende haar historie veel geleden onder oorlogsgeweld. In de 16de en een deel van de 17de eeuw behoorde de stad tot de Spaanse Nederlanden. In 1656 sloeg het Franse leger echter een beleg rondom Valenciennes op, maar de Slag bij Valenciennes in juli van dat jaar resulteerde in een Spaanse overwinning. Hierdoor zagen de Fransen zich genoodzaakt het beleg te staken. In 1677 lukte het de troepen van Lodewijk XIV onder leiding van Vauban wel om de stad in te nemen. Bij de Vrede van Nijmegen van 1678 kwam Valenciennes definitief in Franse handen. Vauban zou vervolgens de vestingwerken moderniseren en verbeteren. Valenciennes werd uiteindelijk één van de belangrijkste bolwerken in Noord-Frankrijk.

Deze plattegrond biedt een mooi beeld van de fiere vesting van Valenciennes in 1709, het jaar waarin de Brusselse uitgever Eugène-Henri Fricx (1644-1730) de kaart publiceerde. Te zien zijn diverse voor die tijd moderne vestingbouwkundige elementen, waaronder hoornwerken, ravelijnen en bastions.

In 1793 zou Valenciennes opnieuw worden belegerd, nu door Engelse en Oostenrijkse troepen. Een jaar later werd de stad echter heroverd door de Fransen. Aan het einde van de 19de eeuw verloor de stad haar militaire betekenis en werden de fortificaties gesloopt. Tegenwoordig is er amper wat van de voormalige vesting terug te vinden. Daar komt nog bij dat de Eerste en Tweede Wereldoorlog tot zware verwoestingen van de binnenstad hebben geleid.