Abstract
Het klimaat verandert in Nederland: de gemiddelde
temperatuur is over de afgelopen eeuw gestegen, de
hoeveelheid en de intensiteit van de neerslag zijn
toegenomen en zeer warme dagen komen vaker voor.
• Verschillende effecten van klimaatverandering zijn in
Nederland al waarneembaar. Sommige effecten zijn
positief, zoals een toename van de landbouwproductie
en van het aantal gunstige recreatiedagen.
... read more
Andere zijn
negatief, zoals een toename van wateroverlast en een
afname van de kwaliteit van het oppervlaktewater
(watertemperatuur, algengroei) en van biodiversiteit.
Een versnelde zeespiegelstijging en een toename van
de piekafvoeren van de rivieren als gevolg van
klimaatverandering zijn in Nederland vooralsnog niet
waargenomen.
• Klimaatverandering en de effecten daarvan zullen naar
verwachting de komende eeuwen doorzetten.
Negatieve effecten van klimaatverandering hangen
vooral samen met veranderingen in het optreden van
extreme weerssituaties (droogte, noodweer,
hittegolven en dergelijke). Daarnaast is er mogelijk een
grotere kans op het nieuw of opnieuw optreden van
ziektes en plagen in de landbouw of de volksgezondheid.
De veranderingen bieden Nederland ook
kansen, onder andere voor de landbouw en de
toerismesector.
• De effecten van klimaatveranderingen zijn in
Nederland bij het huidige tempo van verandering in
beginsel beheersbaar.
• Bovendien zijn er voor Nederland enkele fysieke
factoren die een matigende invloed kunnen hebben op
de toekomstige effecten van klimaatverandering. Zo
kan waterbuffering in het bovenstroomse gebied
ervoor zorgen dat minder extreme piekafvoeren van de
Rijn Nederland bereiken.
• Aandacht voor de klimaatrisico’s is inmiddels verankerd
in het merendeel van de relevante beleidsdossiers. Wel
verschilt die aandacht per dossier:
−− De klimaatrisico’s en de onzekerheden die daarmee
gepaard gaan op het gebied van waterveiligheid,
zoetwaterbeschikbaarheid en stedelijke
ontwikkeling, zijn opgenomen in het
Deltaprogramma. Dit programma biedt Nederland
de kans om tijdig te anticiperen op de met water
verbonden risico’s.
−− Om ziektes en plagen binnen de volksgezondheid of
de landbouw op te sporen bestaat er een infrastructuur
van (wereldwijde) monitoring- en
actieplannen. Bij de huidige intensieve mondiale en
Europese transportbewegingen is zo’n infrastructuur
van groot belang. Zowel mondiaal als op Europees
niveau is er ook aandacht voor de gevolgen van
verschuivende klimaatzones voor de verspreiding
van infectieziektes.
−− Voor de effecten van de klimaatverandering op de
natuur is er de laatste jaren op rijksniveau weinig
beleidsaandacht geweest. De Ecologische
Hoofdstructuur (EHS) en het Natura 2000-netwerk
bieden goede bouwstenen om de Nederlandse
natuur meer klimaatbestendig te maken. Dit vergt
wel een aanpassing van de visie van het Rijk op de
EHS, waarbij de focus wordt verlegd naar vergroten,
verbinden en verbeteren van bepaalde waardevolle
natuurgebieden (moeras, duin en kust, bos en heide),
zodat soorten kunnen meebewegen naar gunstigere
klimaatzones. Daarnaast vraagt een klimaatbestendig
natuurbeleid om een herziening van de
natuurdoelen, want deze zijn statisch gedefinieerd.
show less
