Koloniale economie in oorlogstijd. Economische problematiek en overheidsingrijpen in Nederlands-Indië in de Eerste Wereldoorlog, 1914-1918

Abstract

Deze scriptie handelt over de manier waarop de Nederlands-Indische economie zich ten tijde van de Eerste Wereldoorlog staande wist te houden in de lastige oorlogsjaren. De overheidsinvloed wordt in veel literatuur als essentieel gezien voor het beschermen van de economie in deze periode, maar was niet zo groot als gesteld wordt. De manier waarop de Nederlandse overheid tijdens de Eerste Wereldoorlog met haar kolonie communiceerde veranderde aanzienlijk en de vrijheid van het koloniaal bestuur veranderde hierdoor mee, daarnaast wijzigde de relatie tussen koloniale economie en de economie in Nederland. Gekeken wordt hoe het (Nederlands-Indisch) overheidsbeleid de handel en de economie in deze moeilijke periode beïnvloedde. Welke middelen werden ingezet om de economische ontwikkeling en de handel te beschermen? En wat was het uiteindelijke effect van de Eerste Wereldoorlog op de handel en de economie in Nederlands-Indië? Conclusies zijn onder andere dat door de gigantische afstand tussen kolonie en moederland en de problematische communicatie de Nederlandse overheid weinig heeft kunnen doen voor de Nederlands-Indische economie. De invloed van het Nederlands-Indisch gouvernement en de gouverneur-generaal namen hierdoor aanzienlijk toe tijdens de oorlogsjaren. De verandering van de handelsstromen en de nieuwe mogelijkheden die dit boden zorgden ervoor dat de koloniale handel niet ineenstortte. De nieuwe banden die in Azië werden gecreëerd zouden blijven bestaan en na de oorlog een belangrijke rol blijven spelen voor Nederlands-Indië. Zowel op politiek als economisch vlak had Nederland echter afgedaan tijdens de Eerste Wereldoorlog en de situatie herstelde zich nooit helemaal tot die van 1913.