Kaart van de Diemermeer voor en bij derzelver bedijking in den jaare 1629 ...

Abstract

Deze kaart toont een beeld van de nog onbedijkte Diemer- of Watergraafsmeer. Toen de kaart verscheen was dit meer echter al geruime tijd drooggemaakt. Zoals de cartouche midden boven vermeldt, is de kaart dan ook in 1793 door C. van der Sluys jr. ‘getrokken en getekend uit oude kaarten’. De gravure is van de hand van Cornelis van Baarsel.

De Diemer- of Watergraafsmeerpolder ontstond in 1629 na droogmaking van het plaatselijke meer. Bij de Sint-Pietersvloed in 1651 brak de zeedijk door en liep de Watergraafsmeer onder. Het jaar daarop werd de polder weer drooggemaakt en verkaveld. De cartouche midden onder draagt een toepasselijk gedicht:

‘Deez breede Waterplas, dit Diemermeer voor henen, | De Schrik; de Steen van Gysbrechts Stad; | Toen Carel Gelders Heer, en Diederik verscheenen; | Op 't ruime en Bruischend pekelnat; | Is door het kloek beleid van Amstels Burgersheeren, | Bedykt; gemaakt tot Weelig Land; | Dies moet het Nageslacht hun naam met roem vereeren, | En houden dankbaar 't werk in stand. | C. V.D. Sluys Junior’.

Met een stippellijn is op de kaart de uiterste begrenzing van de ringdijk van de Diemermeer aangegeven. Op diverse plaatsen worden daarbij bestaande kavels doorsneden. De aanleg van de ringdijk leidde dan ook tot het ‘verlies’ van de perceelgedeeltes, die binnen de dijk lagen. De cartouche links- en rechtsboven somt deze verliezen in oppervlakte op, inclusief de bijbehorende eigenaren.

Onduidelijk is waarom deze kaart meer dan 150 jaar na de droogmaking van de Diemermeer en de onteigening van de desbetreffende perceelgedeeltes in druk verscheen. Mogelijk heeft dit te maken met het afhandelen van schadeclaims van de betrokken erfgenamen?