't Hoogh-Heemraetschap vande uytwaterende sluysen in Kennemerlandt ende West-Frieslandt

Abstract

Kort ná de uitgave van de zestienbladige overzichtskaart van het Hoogheemraadschap van de Uitwaterende Sluizen, in 1680, verschenen afgeleide uitgaves in vier bladen en in één blad. De uitgave in vier bladen heeft een schaal van circa 1:60.000 en meet 86 x 112 centimeter. De folio-uitgave in één blad bezit een schaal van circa 1:120.000 en kent een formaat van 53 x 66 centimeter. Het kaartbeeld is van de hand van landmeter Jan Jansz. Dou (1615-1682).

Van de vierbladige kaart zijn veel staten bekend. In cartografisch opzicht wijzigde zich het kaartbeeld bij de opeenvolgende edities (1680, 1682/1683, 1729, 1734, 1745, 1756, 1769, 1781 en 1799) echter niet. Met uitzondering dan van enkele toponiemen, die verplaatst werden als gevolg van het graveren van nieuwe wapens. De Universiteitsbibliotheek Utrecht bezit van de vierbladige kaart enkele bladen van de derde editie uit 1729 en een complete negende editie uit 1799 (hier gepresenteerd).

De uitgave van 1729 is gedrukt bij Andries de Leth, terwijl de eveneens Amsterdamse Isaac Tirion de uitgave van 1745 en 1756 voor zijn rekening nam. De Firma Onder de Linden en Zoon was waarschijnlijk verantwoordelijk voor de druk van 1769 en Jan van Jagen verzorgde die van 1781.

Oorspronkelijk telde de kaart zes wapenschilden van bestuursleden. De uitgave van 1756 kreeg er echter een wapen bij, gegraveerd aan de linkerzijde van het hoogheemraadschapswapen. Bij de uitgave van 1769 werd het aantal wapens op de kaart weer teruggebracht tot zes. In navolging van de uitgave van 1756 kreeg de uitgave van 1799 wederom zeven wapens. Dit wapen werd nu aan de rechterzijde van het hoogheemraadschapswapen toegevoegd. Uit onderzoek is gebleken dat nog in 1811 een laatste oplage van deze kaart verscheen, gedrukt bij A. Koning in Amsterdam.