Kaart van de Oude Maas, omtrent de Lint en Krabbe, met eenige dieptens en concept kribbens, zoo als die met de letters A.B en C, zyn afgetekend, benevens de coers en strekking des vaar waters, zoo van Rotterdam op de Krabbe, als van de Krabbe op Dordrecht

Abstract

Niet alleen de Merwede kampte in de 18de eeuw met verzandingen, ook de vaarweg via het Goereese Gat, Dordtse Kil en Maas kreeg te maken met steeds meer sedimentatie. Rotterdamse kooplieden vroegen in 1771 om maatregelen tegen het ondieper worden van het Krabbegat bij ’s-Gravendeel. De Krabbe vormde een alternatieve scheepvaartroute naar Rotterdam, wanneer de Maasmond door verzandingen onbevaarbaar was.

De Krabbe zelf bleek echter ook gevoelig voor verzanding. Soms liepen schepen hier vast op de bodem en versperden de doorgang. De kooplieden uit Rotterdam vroegen behalve om een verbod voor schepen met te grote doorgang ook om een grotere watertoevoer op het kanaal. Christiaan Brunings (1736-1805), sinds 1768 Inspecteur-Generaal van de Hollandse waterstaatsdienst, erkende de slechte bevaarbaarheid van de Krabbe en droeg de landmeter Melchior Bolstra (1704-1776) op om een kaart van de plaatselijke situatie te maken. Deze rivierkaart, die hier getoond wordt, bevat een weergave van enkele door Bolstra verrichtte dwarslodingen.

Op de kaart is bij de monding van de Krabbe een zandplaat te zien. Diverse ingeplande kribben moesten zorgen voor een hogere stroomsnelheid en daarmee betere bevaarbaarheid. De kaart illustreert voorts de onregelmatigheid van de rivierbedding, die van invloed is op het grillige patroon van de scheepvaartroutes bij hoog water. Brunings pleitte in zijn advies aan de Staten van Holland voor een totale aanpak van de Merwede. Een grotere watertoevoer naar de Krabbe wees hij dan ook af, omdat de rivier in principe overal water tekort kwam. De op de kaart geprojecteerde kribben werden uiteindelijk niet aangelegd.

Bolstra’s kaart vormde een bijlage bij de Statenresolutie van 29 augustus 1771, ‘Rapport eener inspectie van den mond der Krabbe en de Lint beneden dezelve […] 12 juni 1771’ door Christiaan Brunings. De kaart werd in 1788 gekopieerd door Jacob Engelman en voorzien van de rivierkundige veranderingen die zich in de tussentijd hadden voorgedaan.