De vraag is waarom: de impact van segregatie op cognitieve en noncognitieve uitkomsten

Abstract

Terwijl schoolsegregatie een veelbesproken thema is in de Nederlanden, is er in Vlaanderen weinig bekend over de gevolgen van schoolsegregatie op de cognitieve of non-cognitieve kenmerken van de leerlingen. Hoewel in andere landen de gevolgen van schoolsegregatie vaak zijn onderzocht, is deze literatuur gekenmerkt door de afwezigheid van empirische verklaringen voor de gevonden effecten van schoolsegregatie. De doelstelling van het voorliggend onderzoek is dan ook het openen van deze black-box van schoolsegregatie. Onze analyses zijn uitgevoerd op basis van gegevens van 2845 leerlingen en 706 leerkrachten uit 68 basisscholen in Vlaanderen. Wat de non cognitieve uitkomsten betreft, wijzen onze resultaten uit dat de etnische samenstelling van de school geen eenduidig gunstig of ongunstig effect uitoefent. Wat de cognitieve uitkomsten betreft, wijzen de resultaten uit dat de sociaaleconomische schoolsamenstelling gerelateerd is aan de onderwijsprestaties van de leerlingen: hoe groter de proportie kansarme leerlingen op een school, hoe lager de wiskundeprestaties. De etnische samenstelling van een school heeft echter geen impact op de wiskundeprestaties van de leerlingen. De negatieve invloed van de sociaaleconomische schoolsamenstelling op de onderwijsprestaties bleek vooral tot stand te komen doordat leerkrachten lagere onderwijsbaarheidsverwachtingen hebben in scholen met een hogere concentratie van arbeidersklasse-leerlingen. De implicaties van onze resultaten voor het onderwijsbeleid worden besproken.