In oude en nieuwe vormen verpakte illusies. Naar aanleiding van enkele recente studies over de geschiedenis van de volkskunde in Nederland

Abstract

T. Dekker, H. Roodenburg, G. Rooijakkers, Volkscultuur. Een inleiding in de Nederlandse etnologie M. Eickhoff, B. Henkes, F. van Vree, Volkseigen. Ras, cultuur en wetenschap in Nederland 1900-1950 R. van Ginkel, Volkscultuur als valkuil. Over antropologie, volkskunde en cultuurpolitiek A. van der Zeijden, De voorgeschiedenis van het Nederlands centrum voor volkscultuur. De ondersteuning van de volkscultuurbeoefening in Nederland 1949-1992. Nederlands volkskundig genootschap. Beraad voor het Nederlands volksleven. Informatiecentrum volkscultuur G. Rooijakkers, Volkskunde. De rituelen van het dagelijks leven A. de Jong, De dirigenten van de herinnering. Musealisering en nationalisering van de volkscultuur in Nederland 1815-1940 Illusions dressed up in old and new ways, Piet de RooyIn recent years the number of publications on the history of folklore in the Netherlands has grown exponentially. An analysis of these publications is presented here, using an approach from the philosophy of science called 'the struggle for demarcation' (Thomas Gieryn). What really stands out is the way folklorists have persistently tried to gain status and authority by scrutinising the very nature of the discipline and either dismissing or ridiculing older or alternative forms of it. Folklore legitimised racist thinking in the 1930s and 1940s and as a reaction to this 'tainted past' an attempt was made in the 1970s to transform folklore into an interdisciplinary science. This attempt failed and a new discipline was subsequently invented: folklore as ethnic studies. Today it is not actually its own troubled past, but rather the popular craving for historical illusions (exhibiting the past in museums) that continues to cast doubts upon the nature and validity of this discipline.