De Eeuwwenden (dl. 3): Renaissance 1600. Kunst en Literatuur

Abstract

Het is door de hele geschiedenis heen al een vraag of eeuwwenden, met bijbehorende crisisverschijnselen, echt bestaan, of dat we dergelijke verschijnselen alleen maar aangrijpen om structuur aan te brengen in een van zichzelf strikt lineair voortschrijdende tijd. Leven is immers alleen mogelijk als de zintuigen contrasten kunnen waarnemen; een te lang aanhoudende 'ééntonige' orgelklank wordt ondragelijk voor het oor en een uitgestrekt effen muuroppervlak, of ook de wolkenloze hemel (als wij op onze rug liggen en zon noch horizon zien), ondragelijk voor het oog, zegt de graficus Maurits Escher. Zo zou een ééntonige, contrastloze tijd ondragelijk kunnen zijn voor het orgaan waarmee wij de voortgang van de tijd registreren.