Van Nijmegen naar Utrecht : de limes in Nederland

Abstract

Nederland maakte in de Romeinse tijd deel uit van de provincie Germania inferior, Neder-Germanië. De Rijn vormde niet alleen de grens van deze provincie, maar tevens van het Romeinse rijk. Langs deze grens, die tegenwoordig meestal met het woord limes wordt aangeduid, waren tal van forten (castella) opgericht die het rijk moesten beschermen en het transport langs en over de rivier moesten controleren. In het achterland was in Nijmegen een grote legerbasis gevestigd ter ondersteuning van dit verdedigingssysteem. De in deze legerplaatsen samengebrachte massa soldaten was ongekend groot en verenigde mensen van zeer verschillende herkomst: Romeinse burgers uit Italië en de provincies langs de Middellandse Zee en rekruten uit onderworpen stammen, Galliërs, Germanen, Spanjaarden, Pannoniërs, Thraciërs en Orientalen. Het leger vormde een belangrijke factor in de ontwikkeling van de provincie. Buiten de militaire centra en de paar steden (municipia) en grotere dorpen (vici) die tegen het einde van de 1 ste eeuw tot ontwikkeling kwamen bleef de Romeinse invloed op de lokale cultuur over het algemeen echter beperkt