Vermaak in Utrecht (1850-1880) : publiekswerving door de Utrechtse Schouwburg en de koffiehuizen

Abstract

Ongeveer vanaf 1850 groeide het aanbod aan publieke vermakelijkheden in de stad Utrecht. Een belangrijke rol hierbij speelden ondernemers van de Schouwburg en de koffiehuizen. Zij boden het publiek een steeds grotere variatie aan vermaak. Vooral het koffiehuis Tivoli groeide uit tot een van de grootste aanbieders van ontspanning en vermaak. De ondernemers van de Schouwburg en de koffiehuizen richtten zich vooral op het welgestelde publiek. Voor de meeste koffiehuizen bleef het aanbieden van vermaak een bescheiden rol spelen binnen het totaal van hun activiteiten en hun investeringen bleven beperkt. Maar de eigenaren van de Schouwburg en Tivoli hadden wel grote bedragen gestoken in hun onderneming. Het publiek dat voor de inkomsten moest zorgen was echter te klein om de kosten te dekken. Desondanks werd niet overwogen de toegang voor een groter publiek aantrekkelijk te maken. Wegens exploitatieproblemen moesten de eigenaren van Tivoli eind jaren '70 dan ook besluiten tot verkoop