La Seigneurie d'Utrecht. Dressé sur les memoires les plus nouveaux

Abstract

Deze kaart van Utrecht werd door Pieter Mortier gekopieerd naar de kaart van Sanson en Jaillot, die vanaf 1673 in de Parijse 'Atlas nouveau' werd gepubliceerd. Mortier maakte van deze atlas in 1692 een nadruk, een zogeheten 'contrefaçon hollandaise'. Op het titelblad en op de kaarten vermeldde hij aanvankelijk alleen Jaillot. Pas jaren later durfde Mortier het aan de kaarten zijn eigen impressum mee te geven. De nadruk van de 'Atlas nouveau' bracht Mortier in samenwerking met de gebroeders Huguetan uit, die hem vooral financieel steunden. De koperplaten werden in 1692 bij loting verdeeld, waarbij de koperplaat van de kaart van Utrecht in het bezit van Mortier kwam. Van deze kaart van de provincie zijn vier staten bekend, die zowel in losse vorm als in atlasvorm werden verkocht. De eerste staat draagt de datum '1692' en heeft het foutieve impressum van Alexis Hubert Jaillot. Op de tweede staat is het jaartal '1692' veranderd in '1696'. De hier afgebeelde derde staat heeft het juiste impressum van Pieter Mortier, terwijl de vierde staat het adres van Covens & Mortier bezit en dus van na 1721 stamt. De kaart is aanwezig in de 'Atlas nouveau' (1696 en later) en in de 'Atlas François' (1705 en later). Opvallend aan de kaart is dat het Naardermeer is ingetekend als verkavelde droogmakerij. Ten tijde van de uitgave van de kaart lag het Naardermeer echter niet droog; nog in 1629 - het jaar waarin de eerste poging tot drooglegging werd ondernomen - stak men als verdediging tegen de Spaanse troepen de dijken door. Een tweede poging tot drooglegging gebeurde pas in 1883. De Horstermeerpolder, tussen 1629 en 1636 tevergeefs drooggemaakt, is wel terecht als nat ingetekend. Rond dit meer staan vele windmolens afgebeeld. Toch lukte het pas in 1882 de Horstermeerpolder definitief droog te leggen.