Homogene natie of multi-etnische samenleving? Turkije en de Koerdische kwestie

Abstract

De wintermaanden van 1998-99, toen Abdullah Öcalan na zijn uitwijzing uit Syrië vergeefse pogingen deed in een West-Europees land politiek asyl te verkrijgen en na een lange zwerftocht uiteindelijk in Turkse handen viel, vormden een dieptepunt in de betrekkingen tussen Koerden en Turken, zowel in Turkije zelf als onder migranten in Europa.1 Turkse nationalistische sentimenten, sterk gevoed door pers en televisie, kregen een belangrijk deel van de bevolking in hun greep. De vervroegde parlementsverkiezingen van 1999, die juist in deze periode plaatsvonden, gaven een enorme winst te zien van de twee meest nationalistische partijen, Bülent Ecevits Partij van Democratisch Links (DSP) en Devlet Bahçeli’s Partij van Nationalistische Actie (MHP), die zich altijd het meest onverzoenlijk tegenover Koerdische culturele en politieke eisen getoond hadden. Van de huidige regeringscoalitie, bestaand uit deze twee partijen en de liberale Moederlandpartij (ANAP) van Mesut Yilmaz, zijn geen belangrijke initiatieven tot een oplossing van de Koerdische kwestie te verwachten, maar de spanning tussen Turken en Koerden is inmiddels aanzienlijk afgenomen.