Geologische kaart van Nederland = Geological map of the Netherlands : [blad] 19 West Alkmaar west [en blad] 19 Oost Alkmaar oost

Abstract

Na de geologische kaart van Staring 1:200.000 (zie elders in deze collectie gedigitaliseerde thematische kaarten) (1858-1867) ontstond er behoefte aan een meer gedetailleerd overzicht van de geologische formaties, met meer begrip voor de oorsprong van de kwartaire lagen, met name bij de Rijksdienst voor de Opsporing van Delfstoffen (R.O.v.D.). Dat resulteerde in de periode 1927-1938 in de productie van een ‘Geologische kaart van Nederland’ op de schaal 1:50.000, vervaardigd onder leiding van P. Tesch, directeur van de R.O.v.D. Na de oorlog begon in 1956 een nieuwe opname van de ‘Geologische kaart van Nederland’ 1:50.000 door de Geologische Stichting, later getransformeerd tot Rijksgeologische Dienst (RGD). Uitgangspunt hierbij was dat men niet alleen de aan de oppervlakte voorkomende formaties wilde karteren maar ook van de opeenvolging van lagen daaronder. Dat principe blijkt ook uit de doorsnede onder de kaarten 19 West en Oost, waarmee wordt aangetoond hoe eenzelfde aan de oppervlakte komende formatie op de kaart verschillend gekarteerd kan worden afhankelijk van de verschillende samenstelling van de eronder voorkomende lagen. Voor veel toepassingen is zo’n profieltypen-legenda veel informatiever dan de weergave van alleen de oppervlakte-formaties. Op dit gebied is de geologische kartering van Nederland mondiaal een voorloper geweest. Volgens de website van de NITG, de opvolger van de RGD, is de ‘Geologische kaart’ de gepubliceerde neerslag van de inventarisatie van de ondergrond (tot ongeveer 500 meter diepte), uitgevoerd ten behoeve van een verantwoord gebruik van de ondergrond en de ondergrondse natuurlijke bestaansbronnen. De nadruk ligt op de ontstaanswijze van de ondergrond en de daarmee samenhangende afzettingen.