Utrecht : uitbreidingsplan : gezien Utrecht october 1920

Abstract

Deze planologische kaart is de fraaiste ooit in Nederland vervaardigd. Volgens de Woningwet van 1901 moesten gemeenten uitbreidingsplannen vervaardigen. In 1917 gaf de gemeente Utrecht aan de architect H.P. Berlage en de directeur van gemeentewerken L.N. Holsboer de opdracht een nieuw uitbreidingsplan samen te stellen. Dat kwam in 1920 gereed en bleek in belangrijke mate door nieuwe verkeersmiddelen bepaald: wegen en een vliegveld en industriehavens. Er was een ringweg getekend rond de geplande bebouwing en om doorgaand verkeer door de stad tegen te gaan was er daarbuiten nog een tweede ringweg gepland. Richting Uithof was een vliegveld opgenomen, en de belemmeringen rond de forten door gradaties van grijs. Op die belemmeringen was goed ingespeeld door er allemaal sportterreinen rond te plannen. Het is echt een communicatiekaart: de kaart biedt zowel overzicht als detail en loopt daarmee als het ware al vooruit op de inspraakprocedures, die vijftig jaar later in de ruimtelijke ordening zouden worden ingevoerd.