In deze Pascaerte hebdy alle de Zeecusten van geheel Europa

Abstract

Zoals op de in Italië uitgegeven kaart van Diogo Homem het interessegebied voor de Italiaanse handel is afgebeeld, zo wordt op deze in Amsterdam uitgegeven kaart de Nederlandse interessesfeer duidelijk. Noord-Europa neemt, hoe kan het ook anders, een veel belangrijker plaats in. De Middellandse Zee is wegens ruimtegebrek in twee delen gesplitst. Het oostelijk deel ervan is in Noord-Afrika geplaatst 'overmidts dat om de cleijne plaetse wille de geheele Middelantsche Zee alhier niet aen malcanderen en heeft mogen volgen, soo hebben wij nochtans tot dienste van de Zeevaerders goet gevonden de reste oock hier bij te voeghen, die leggende binnen de custen van Barbarijen [...]' De originele tekening is afkomstig van Cornelis Doedsz te Edam, één van de vertegenwoordigers van de Noordhollandse kartografenschool. De 'caertschrijvers' van deze school zelf vervaardigden alléén kaarten in handschrift. Contacten met Amsterdamse uitgevers leidden tot de gedrukte uitgave van een aantal kaarten uit deze school. Deze kaart is daarvan een karakteristiek voorbeeld. De eerste editie ervan is in 1606 gepubliceerd. Dit exemplaar is een latere editie, waaraan Spitsbergen is toegevoegd op een aparte bijkaart (rechtsonder) en in de noordelijke Atlantische Oceaan het 'Ian Maijen Eijlandt' (nu Jan Mayen). Dit eiland is in 1614 (her)ontdekt door Joris Carolus en heeft zijn naam gekregen van Jan Jacobsz May, schipper op Carolus' schip. Uit de conditie van de kaart blijkt dat ze aan boord van een schip in gebruik is geweest. De gaten in de rand duiden op bevestiging met spijkers op de kaartentafel in de stuurhut. Literatuur: Schilder, G., Willem Janszoon Blaeu''s map of Europe (1606): a recent discovery in England. In: Imago Mundi 28 (1976), blz. 9-20.