Afghaans Dagboek

Abstract

Geen enkele vreemde mogendheid is er blijvend in geslaagd om Afghanistan te overheersen. De Britten hebben het twee keer geprobeerd en de Russen één keer en al die pogingen zijn op een fiasco uitgelopen. Zelfs de Afghaanse regering zelf is er nooit in geslaagd om haar stempel te drukken op het hele land. Afghanen zijn trots en wars van vreemde overheersing. Veel Afghanen prefereren echter wel westerse inmenging boven Pakistaanse, Iraanse of Centraal-Aziatische invloeden. Zo bezien is de light approach van de NAVO zo gek nog niet. Afghanistan is geen natiestaat, burgers voelen zich allereerst verbonden met hun familie, clan of stam. De warlords en hun drugsbelangen zitten tegenwoordig keurig in het parlement. Het idee dat men onder dergelijke condities het Westminster-model van democratie kan invoeren is ronduit potsierlijk. Toch hebben vele Afghanen gestemd. En Karzai is het beste wat het land in lange tijd is overkomen. De continuering van zijn bewind en de bestrijding van de Taliban is een zegen voor het land en voor het Westen. Onder Karzai zal het westerse geld blijven toestromen en is de kans kleiner dat de Taliban en, in hun kielzog, Al Kaida aan invloed wint. Dat alleen al maakt deze missie cruciaal, en dan heb ik het nog niet over het redden van de NAVO. De noodzaak van een missie betekent echter nog niet dat zij ook slaagt. Er zijn goede argumenten aan te voeren dat het Westen meer geld en troepen zou moeten vrijmaken voor een lange termijn aanpak als we werkelijk een verschil willen maken. Ook de coördinatie tussen de Amerikanen en ISAF zou kunnen worden verbeterd. Met name bij de bestrijding van papaverbouw is een centrale aansturing van vitaal belang. Al deze overwegingen zijn van groot belang juist omdat de geopolitieke situatie ronduit beroerd is. De buurstaten doen alles wat zij kunnen om de gang van zaken in Afghanistan te beïnvloeden, met alle nefaste gevolgen vandien. Dat alles neemt niet weg dat de Nederlandse bijdrage, zeker voor een klein land, de toets der internationale vergelijking met gemak kan doorstaan. Het calimero-complex is nu eens niet van toepassing. Er zou al veel gewonnen zijn als men geen overdreven beeld schetst van de verschillen tussen het ISAF-mandaat en dat van de coalitie. De coalitie kan terrorisme overal en altijd bestrijden, maar de ISAF-soldaten kunnen een pro-actief beleid voeren als er gevaar dreigt. Counter-terrorism en counter-insurgency liggen meer in elkaars verlengde dan men hier te lande politiek opportuun acht. Veel zou ook gewonnen zijn als Europa erkent dat de Amerikanen in Zaboel succesvol zijn geweest en hebben bewezen zich wel degelijk te kunnen beheersen. Op alle indicatoren zoals corruptie en het bevorderen van law and order scoort Zaboel hoog. Het Verenigd Koninkrijk en Nederland zouden verguld zijn als zij op de lange termijn dezelfde resultaten zouden kunnen behalen in Helmand en Uruzgan. Nog beter zou het zijn als het politieke discours in ons land naar een hoger niveau werd getild. In plaats van het electorale opportunisme van een partij als D66 zou Den Haag geduldig moeten blijven uitleggen dat wederopbouw niet kan plaatsvinden zonder veiligheid en vice versa. Dat is ook exact de les van Zaboel. Het zou ook aardig zijn als Pechtold en Van der Laan tot zich laten doordringen dat de Taliban zeer goed weet dat er in Canada en Nederland politieke aarzelingen bestaan over de missie in Afghanistan. Zij weten, mede via informatie van sommige Afghaanse vluchtelingen in ons land, dat een dodelijke aanslag gemakkelijk zou kunnen leiden tot terugtrekking. En dat is precies waar zij op uit zijn. En dan moet er nog iets van mijn hart. Zouden wij niet een klein vonkje van het voetbalpatriottisme, waar ons land dezer dagen in baadt, kunnen laten overspringen naar het werk van onze soldaten in Afghanistan? Zouden wij als natie niet een keer onze soldaten kunnen eren voor de grote offers die zij brengen voor een goede zaak? En zullen wij indien er gevallenen te betreuren zijn tenminste het fatsoen opbrengen niet hun nagedachtenis te onteren door de zaak waarvoor zij vielen in twijfel te trekken?