Burgerschapsonderwijs in het nieuws: het discours rond burgerschapsonderwijs in landelijke kranten

Abstract

Sinds de verplichting van het burgerschapsonderwijs in 2006 bestaan er vragen over de invulling en het doel. In de hoop voor een betere invulling te zorgen, heeft minister Slob op 29-11-2019 een wetsvoorstel ter verduidelijking van het burgerschapsonderwijs ingediend. In dit onderzoek is vanuit de imagologische benadering achterhaald waaróver de media spreken met betrekking tot burgerschapsonderwijs en hóe ze dat doen. De onderzoeksvraag luidde: Hoe krijgt het discours rondom burgerschapsonderwijs vorm in Nederlandse kranten in de periode 29/11/2019 tot en met 29/02/2020? Er zijn 52 artikelen geanalyseerd die tussen 29-11-19 en 29-02-20 gepubliceerd zijn in de vijf grootste Nederlandse kranten: de Telegraaf, het AD, de Volkskrant, NRC en Trouw. Het corpus is op drie manieren onderzocht: een kwalitatieve analyse, een inhoudsanalyse en een framinganalyse. Het onderzoek geeft daarmee inzicht in de hoeveelheid aandacht die er aan burgerschapsonderwijs besteed wordt, welke thema’s daarbij aan bod komen en vanuit welke invalshoek burgerschapsonderwijs belicht wordt. Uit het onderzoek blijkt dat de aandacht voor het onderwerp in de onderzoeksperiode een duidelijke piek kent als gevolg van een specifieke kwestie: het islamitische Cornelius Haga Lyceum. Deze kwestie vormt in grote mate de basis voor de tweestrijd die er lijkt te ontstaan: wanneer behoort iets tot vrijheid van onderwijs en wanneer is iets in strijd met de Nederlandse grondwaarden? De islamitische Ander komt hierin duidelijk terug. Toch speelt niet alleen de etnische visie op de natie een rol binnen het burgerschapsonderwijs. De kernwaarden van het burgerschapsonderwijs onderstrepen namelijk duidelijk de civieke visie. Hoewel dit onderzoek vijf kranten geanalyseerd heeft, zijn onderlinge verschillen niet uitgebreid uitgewerkt. In dit onderzoek stond stond het auto-image centraal, waardoor het interessant zou zijn om de casus vanuit een ander perspectief te benaderen: het hetero-image.