Midden-Oosterse olie, Nederlands imperialisme? De Nederlandse discoursen over imperialisme en de berichtgeving van Nederlandse kranten over de Turkish Petroleum Company (1920-1928).

Abstract

De Turkish Petroleum Company (TPC) was een olietrust, waarvan een aantal van de grootste oliemaatschappijen de eigenaren waren. Na de Eerste Wereldoorlog begon de TPC met de exploitatie van de olievelden van Mosoel in Irak. Het bedrijf was hiermee het eerste bedrijf dat olie produceerde binnen de grenzen van het voormalige Osmaanse Rijk. In deze scriptie is er onderzocht hoe de Nederlandse kranten, De Tribune en Het Algemeen Handelsblad, rapporteerden over dit bedrijf. Hierbij is vooral gekeken naar de toepassing van bestaande discoursen over imperialisme in de berichtgeving van deze kranten. De berichtgeving van de communistische krant, De Tribune, vertoont veel kenmerken van het communistische discours over het imperialisme. Imperialisme werd zowel in het discours als in de berichtgeving gezien als iets extreem gevaarlijks. Ook de Eerste Wereldoorlog heeft een belangrijke rol in het discours en de berichtgeving. Het Algemeen Handelsblad is in haar berichtgeving beïnvloed door meerdere discoursen. Niet alleen het liberale discours over imperialisme heeft veel invloed gehad op de berichtgeving. Ook de invloed van het oriëntalistische discours is te merken in de berichtgeving van de krant. Daarnaast speelt de politieke situatie, waar Nederland zich in de jaren ‘20 in bevond, een grotere rol in de berichtgeving van Het Algemeen Handelsblad dan in de berichtgeving van De Tribune.