TAALONTWIKKELINGSSTOORNIS: ONTWIKKELING VAN MORFOSYNTAXIS BIJ REGULIERE LOGOPEDIE

Abstract

Achtergrond: het is bekend dat logopediebehandeling gericht op morfosyntaxis (grammatica) significant effect kan hebben op de taalontwikkeling van een kind met TOS. Deze stoornis kan zich echter op veel verschillende manieren uiten. Niet elk kind met TOS heeft baat bij dezelfde behandeling. Dit onderzoek geeft inzicht in de ontwikkeling van de morfosyntaxis van één kind bij reguliere logopedie. Doel: bij een jongen van 5,5 jaar oud met een taalontwikkelingsstoornis wordt onderzocht of er in een periode van één jaar een verbetering optreedt in het niveau van zijn morfosyntaxis. Hij volgt tijdens deze periode reguliere logopediebehandelingen. Methode: er zijn maandelijks opnamen gemaakt van 1) spontane spraak, 2) het vertellen van een verhaal aan de hand van plaatjes, nadat dit door de logopedist is voorgedaan, en 3) het herhalen van zinnen van toenemende complexiteit. Deze opnamen zijn getranscribeerd en geannoteerd conform de voorschriften van CHILDES (MacWhinney, 2000). De uitingen van het kind zijn geanalyseerd met behulp van de TARSP profielkaart (Schlichting, 2016) en hiermee zijn scores berekend die aangeven hoe grammaticaal gecompliceerd deze uitingen waren (TARSP met punten, zie Terwindt 2017). Ook is per meetmoment de gemiddelde uitingslengte bepaald. Verder is een score berekend die aangeeft hoeveel verschillende zinsconstructies het kind maakte (ST-score). Daarnaast is het begrip van enkele zinsconstructies getest met behulp van de Coloring Book methode (Pinto & Zuckerman, 2018). Resultaten: er wordt een significante vooruitgang gevonden in het begrijpen van complexe zinsconstructies. Er is geen vooruitgang gesignaleerd in complexiteit en lengte van de geproduceerde uitingen. Conclusie: tijdens een regulier logopedisch behandeltraject voor taalontwikkelings-stoornissen stijgt het niveau van de morfosyntaxis van deze jongen van 5,5 jaar wel significant in het taalbegrip, maar niet significant in de taalproductie.