De visie van leerkrachten op de sociale competentie van zorgleerlingen in het regulier basisonderwijs in Nederland

Abstract

De aandacht is steeds meer gericht op het succesvol integreren van zorgleerlingen in het regulier onderwijs. De vraag is echter of de sociale competentie van zorgleerlingen gegarandeerd wordt binnen het regulier onderwijs. Binnen dit onderzoek wordt allereerst aandacht besteed aan de visie van de leerkracht op het inclusief onderwijs. Vervolgens is er met betrekking tot de sociale competentie van de zorgleerling specifiek gekeken naar het zelfbewustzijn, de sociale acceptatie en de conflicthantering van zorgleerlingen. Er is in dit onderzoek een semi-gestructureerd interview bij 22 leerkrachten op het reguliere basisonderwijs met ervaring in het lesgeven aan zorgleerlingen afgenomen. Hieruit blijkt dat de leerkrachten een negatieve houding hebben ten opzichte van het inclusief onderwijs. Zij hebben wantrouwen, weten niet waar ze aan toe zijn en zien het niet als een haalbaar ideaalbeeld. De leerkrachten geven aan dat er grote verschillen bestaan tussen het zelfbewustzijn van zorgleerlingen, maar over het algemeen wel een lager zelfbewustzijn hebben dan reguliere leerlingen. Met betrekking tot de sociale acceptatie werd gevonden dat zorgleerlingen over het algemeen geaccepteerd worden, maar hiervoor wel een risicogroep vormen wat afhankelijk is van meerdere factoren. Wat betreft de conflicthantering is er geen eenduidige conflictstijl van de zorgleerling, maar geven leerkrachten wel aan dat zorgleerlingen meer hulp en sturing nodig hebben bij het omgaan en oplossen van conflicten. Er kan geen eenduidige conclusie getrokken worden over de vraag hoe de onderzochte leerkrachten in het regulier onderwijs de sociale competentie van zorgleerlingen beoordelen in vergelijking met reguliere leerlingen. Dit verschilt per leerling en hier zijn meerdere factoren op van invloed. De belangrijkste factor die naar voren komt is dat de leerkracht een cruciale rol heeft in de ontwikkeling van de sociale competentie van zorgleerlingen in het regulier onderwijs.