Wanneer de pen machtiger is dan het zwaard: Kritische discoursanalyse van de representatie van IS in de media

Abstract

Deze analyse is verricht door student 5556643 in opdracht van de Universiteit van Utrecht. Het dient als eindwerkstuk voor de studie Taal- en Communicatiestudies, hoofdrichting Taal en Communicatie. Het betreft een kritische discoursanalyse van berichtgeving over IS in de media. De dreiging die IS voor Nederland vormt, is nog altijd zeer wezenlijk. Dit is niet onbekend. IS publiceert immers dagelijks bijna 40 items over aanslagen, martelingen, gijzelingen en moorden waar zij dikwijls ook Nederland als doelwit vermelden. Deze items, vaak ook gepubliceerd in het Engels, zijn de belangrijkste objecten waarmee IS invloed uitoefent. Echter is er nog zeer weinig bekend over het discours dat IS hiermee hanteert en hoe deze invloed kan uitoefenen op zowel de lokale als de internationale bevolking. Om als tegenstander van IS effectief verzet te kunnen bieden, is het noodzakelijk een dominant discours over IS te handhaven waarin zij negatief, als de tegenstander, worden gerepresenteerd. Het is hierbij tevens noodzakelijk te weten welk discours IS over de terreurgroep zelf publiceert. Deze analyse richt zich daarom op het dominant discours over IS in zowel Nederlandse media als media van IS. Deze discoursen zijn achterhaald middels 4 onafhankelijke items uit de media. Twee hiervan zijn gepubliceerd door mediabedrijven uit Nederland, de andere twee zijn door het mediabedrijf van IS gepubliceerd. De items zijn geselecteerd op inhoud, bereik en frequentie van het medium. De items toonden ruimte voor interviews met verwachte tegenstanders, lieten IS vanuit een ander perspectief zien, deden beroep op een us-versus- them houding of hanteerden specifieke overtuigingsmethodes om de doelgroep voor zich te winnen. De geselecteerde items zijn bekritiseerd aan de hand van de 6 aspecten van Stuart Hall (2013): het thema, de regels, de sprekers, de subjecten, de autoriteit en de dynamiek. De discoursen die IS en Nederland hanteerden, bleken in zekere mate overeen te komen. IS beschouwt zich als islamitische verlossers, Nederland beeldt hen af als onzorgvuldige barbaren. Waar de discoursen overeenkomst kenden, was bij het identificeren van IS als terroristische organisatie.