Hyperlinks in digitale romans: een facilitaire of hinderlijke toepassing bij recreatief lezen?

Abstract

Het doel van dit onderzoek is de effecten van hyperlinks in digitale leesboeken (romans) te onderzoeken op het leesgedrag van jongvolwassenen, waarbij gecontroleerd wordt voor leeftijd. Eerder onderzoek ondersteunt de hypothese dat digitaal lezen met extra toevoegingen in de vorm van multimedia en interactiviteit de absorptie in het verhaalwereld (ofwel story world absorption) versterkt (Bakker, 2015; Takacs, Bus & Kegel, 2015; De Jong & Bus, 2014). Echter zijn deze onderzoeken vooral gericht op jonge kinderen en is in het onderzoek van Bakker (2015) het effect van leeftijd niet meegenomen. In dit onderzoek worden de effecten van hyperlinks in een verhaalfragment bekeken tegenover een verhaalfragment zonder hyperlinks op de mate van de story world absorption (die uit de vier deelprocessen bestaat: aandacht, transportatie, mentale verbeelding en emotionele betrokkenheid) bij de niet-gemotiveerde lezers onder jongvolwassenen (N = 42). Tevens wordt bekeken of hyperlinks leiden tot het beter onthouden van het verhaal (recall) en of er een relatie bestaat tussen absorptie en waardering van het verhaal. De resultaten laten zien dat hyperlinks geen effect hebben op de absorptie en recall, ook niet nadat er gecontroleerd wordt voor leeftijd. Hoewel de manipulatie geen effect had, werd er een positieve samenhang gevonden tussen de absorptie en waardering van het verhaal. Dit onderzoek onderstreept ook de noodzaak om meer verdiepend onderzoek te doen naar de rol van multimedia en interactiviteit in digitale boeken voor jongvolwassenen, aangezien er nog geen eenduidig resultaat bestaat over de effecten ervan op de absorptie bij lezers.