Problematisch Internetgebruik en Psychosociaal Welbevinden onder Adolescenten: een onderzoek naar de psychosociale oorzaken en gevolgen van problematisch internetgebruik

Abstract

De hoofdvraag die in deze longitudinale studie centraal staat is: wat is de richting van het verband tussen problematisch internetgebruik (PIG) en psychosociaal welbevinden, te weten depressie, eenzaamheid, sociale angst en zelfbeeld. Meer specifiek is onderzocht in hoeverre er empirische steun bestaat voor het cognitieve-gedragsmodel van Davis. De eerste hypothese is dat vooraf bestaande psychosociale problemen een toename in (toekomstig) PIG voorspellen. De tweede onderzochte hypothese is dat bij jongeren die PIG hebben ontwikkeld de psychosociale problemen zullen verergeren. Tevens wordt exploratief onderzocht of er een verband is tussen type internetter (omnivoor, chatter, online gamer) en PIG en tussen type internetter en psychosociaal welzijn. De twee hypothesen zijn onderzocht door longitudinaal multilevel analyses uit te voeren. De data zijn in 2006, 2007 en 2008 verzameld onder middelbare scholieren in Nederland tussen de 11 en 17 jaar oud door middel van het afnemen van de vragenlijst ‘Monitor Internet en Jongeren’. De gevonden resultaten uit de longitudinale analyses ondersteunen het cognitieve-gedragsmodel van Davis. Depressie blijkt de sterkste voorspeller voor PIG, gevolgd door eenzaamheid. Omgekeerd voorspelt PIG een afname in het psychosociaal welzijn van jongeren, te weten sociale angst, zelfbeeld, depressie en eenzaamheid. Er zijn geen significante verbanden gevonden tussen type internetter en PIG en tussen type internetter en psychosociaal welzijn. Voor eerstgenoemde betekent dit, dat type internetter geen toename in PIG over een periode van 1 of 2 jaar later voorspelt. Het uitblijven van een verband tussen type internetter en psychosociaal welzijn impliceert dat het veelvuldig of juist het onthouden van bepaalde internetfuncties niet zal leiden tot een toename of afname van het psychosociaal welbevinden in de toekomst.