De Invloed van Doen-Alsof Spel op Cognitieve en Emotionele Zelfregulatie en de Bijdrage van Receptieve Woordenschat en Selectieve Aandacht

Abstract

Met dit onderzoek werd beoogd te achterhalen of de mate van zelfregulatie kan worden verhoogd door middel van het spelen van doen-alsof spel in de vroegkinderlijke opvang en educatie. Ook is onderzocht of de receptieve woordenschat en selectieve aandacht van kinderen een mediërende of modererende rol spelen in deze relatie. De onderzoeksgroep bestond uit 113 twee- tot vijfjarige kinderen van Nederlandse peuterspeelzalen en kinderdagverblijven. De kinderen werden aan de hand van twee tests beoordeeld op hun receptieve woordenschat en selectieve aandacht. Getrainde onderzoeksassistenten observeerden deze kinderen om de complexiteit van het doen-alsof spel en hun niveau van zelfregulatie te bepalen. De resultaten tonen aan dat doen-alsof spel bijdraagt aan cognitieve zelfregulatie en in mindere mate ook aan emotionele zelfregulatie. Dit verband wordt niet gemedieerd door de receptieve woordenschat of selectieve aandacht van het kind, hoewel de receptieve woordenschat zelf wel enigszins lijkt bij te dragen aan cognitieve zelfregulatie. Verder is er een moderatie-effect gevonden, waarin naar voren komt dat kinderen met een lage receptieve woordenschat meer profijt hebben van goed doen-alsof spel voor hun zelfregulatie. Meer onderzoek is nodig om deze resultaten te valideren, omdat het implicaties zal hebben voor zowel theorievorming als de inzet van interventies. Doen-alsof spel moet bij validering namelijk vooral worden gestimuleerd onder kinderen die zwakker zijn wat betreft woordenschat. De resultaten suggereren verder dat doen alsof-spel meer bijdraagt aan de ontwikkeling van cognitieve zelfregulatie dan aan de ontwikkeling van emotionele zelfregulatie.