De (on)tastbare waarde van een lach. Een explorerend onderzoek naar het implementeren van accountability binnen de CliniCLowns

Abstract

Dit kwalitatief onderzoek draagt bij aan het relatief beperkt onderzochte onderzoeksveld voor het implementeren van accountability in de goededoelensector. Het social e-valuator traject binnen de CliniClowns is onderzocht als case study. Goededoelenorganisaties willen meer verantwoording geven over haar maatschappelijke impact middels kwantitatieve meetsystemen. De Social Return on Investment (SROI), als vorm van accountability, vormt een populair managementtool vanuit andere sectoren binnen dit verantwoordingsproces. De SROI heeft echter binnen de CliniClowns niet de gewenste betekenis en draagvlak toegekend gekregen door haar werknemers. Vanuit CliniClowns is er behoefte aan een volgende stap naar een passend meetinstrument voor haar effect. Binnen de literatuur wordt accountability vaak vanuit een systematische benadering behandeld. Er is in dit onderzoek gekozen voor een nieuw interpretatief perspectief op accountability om te kunnen begrijpen waarom de SROI geen aansluiting vond bij de betekenisgeving van de betrokken werknemers. Hierdoor is zichtbaar geworden dat de conflicterende betekenissen aan de SROI voortkwamen uit de aanwezigheid van verschillende identificatiegroepen binnen CliniClowns. Accountability kan zo gezien worden als een onderhandelingsspel tussen betekenissen van de werknemers. Tevens laat dit perspectief zien dat de implementatie van de SROI een sociale verandering vroeg van de werknemers, die voor emotionele en politieke implicaties hebben gezorgd. Dit heeft geleid tot de weerstand van de werknemers tegen de SROI. Op basis van deze verdiepende inzichten kan er geconcludeerd worden dat de draagvlak voor een nieuw meetinstrument binnen CliniClowns groter is, wanneer er sprake is van een groter collectief gedragen organisatie identiteit onder de werknemers. Afsluitend toont dit onderzoek aan dat een nieuw interpretatieve kijk op breed geaccepteerde constructies, zoals accountability, van meerwaarde is om te begrijpen waarom processen vanuit andere sectoren binnen goededoelenorganisaties als lastig worden ervaren.