Executieve Functies bij Leerlingen met en zonder Dyslexie en/of Hoogbegaafdheid

Abstract

Uit eerder onderzoek is gebleken dat de executieve functies van leerlingen met dyslexie minder goed ontwikkeld zijn dan de executieve functies van gemiddeld ontwikkelde leerlingen. Daarnaast is onderzoek gedaan naar de relatie tussen executieve functies en intelligentie, waarin een aantal resultaten een relatie laat zien. Andere studies tonen slechts aan dat werkgeheugen het enige aspect van executieve functies is dat gerelateerd is aan intelligentie. Het doel van dit onderzoek was om mogelijke verschillen in executieve functies in kaart te brengen tussen hoogbegaafde leerlingen, leerlingen met dyslexie en hoogbegaafde leerlingen met dyslexie. Het onderzoek is uitgevoerd onder 119 leerlingen tussen 11 en 14 jaar uit alle middelbare schoolniveaus van Nederland. Deze leerlingen zijn in vier groepen verdeeld: gemiddeld ontwikkelde leerlingen, leerlingen met dyslexie, hoogbegaafde leerlingen, en hoogbegaafde leerlingen met dyslexie. Om de executieve functies in kaart te brengen is bij de ouders van de leerlingen een vragenlijst afgenomen. Daarnaast is een uitgebreide testbatterij gebruikt om werkgeheugen, geletterdheid en cognitieve vaardigheden gerelateerd aan taal en intelligentie te meten. De verwachting was dat hoogbegaafde leerlingen zonder dyslexie beter ontwikkelde executieve functies zouden tonen dan hoogbegaafde leerlingen met dyslexie. Daarnaast was de verwachting dat hoogbegaafde leerlingen met dyslexie beter ontwikkelde executieve functies zouden tonen dan gemiddeld intelligente leerlingen zonder dyslexie. Verwacht werd dat gemiddeld intelligente leerlingen zonder dyslexie beter ontwikkelde executieve functies zouden tonen dan gemiddeld intelligente leerlingen met dyslexie. De resultaten van het onderzoek toonden aan dat de vier groepen significant van elkaar verschillen in executieve functies.