Sekse en sensitiviteit van jonge kinderen als voorspellers van angst: mediatie door overbescherming

Abstract

Achtergrond: Angststoornissen zijn de meest voorkomende psychopathologische stoornissen bij kinderen. Uit eerder onderzoek is gebleken dat de sekse en sensitiviteit van kinderen angst kunnen voorspellen. De samenhang verloopt mogelijk via overbescherming van ouders. Inzicht in het mechanisme dat angst veroorzaakt kan leiden tot aanknopingspunten voor preventie en behandeling. In dit longitudinale onderzoek werd daarom gekeken of sekse en sensitiviteit van kinderen tijdens de eerste meting, angst bij kinderen op de tweede meting voorspelde, en of deze verbanden gemedieëerd werden door de mate van overbescherming door de ouders op de eerste meting. Methode: Aan het onderzoek hebben 143 jongens en 137 meisjes deelgenomen (Mleeftijd = 4.8 jaar, leeftijdsbereik 3-7 jaar). Daarnaast namen 280 ouders deel (254 moeders, 26 vaders, Mleeftijd = 38 jaar, leeftijdsbereik 21-56 jaar). Het merendeel van de kinderen (97%) en hun ouders (96%) bezitten de Nederlandse nationaliteit. Middels een multipele hiërarchische regressieanalyse waren de verschillende relaties onderzocht. Resultaten: Angst op meetmoment 1 hing samen met angst op meetmoment 2. Tevens is gevonden dat een sensitiviteit van kinderen een voorspeller was van angst op meetmoment 2 en van overbescherming door ouders. Er was daarentegen geen effect gevonden van sekse op angst en overbescherming door ouders. Daarnaast was overbescherming door ouders geen voorspeller van angst. Tot slot was overbescherming door ouders geen mediator voor de relatie tussen sensitiviteit en angst en de relatie tussen sekse en angst. Conclusie: Huidig onderzoek heeft een bijdrage geleverd aan de kennis over de samenhang tussen sensitiviteit en angst bij kinderen. Het verwachte mediatie-effect van overbeschermende ouders op de relatie tussen sensitiviteit en angst bij kinderen was in het huidige onderzoek echter niet gevonden. Ook het verwachte mediatie-effect van overbeschermende ouders op de relatie tussen sekse en angst bij kinderen kon niet worden aangetoond. Toekomstig onderzoek zou zich kunnen richten op welke opvoedingsstijl medieert tussen kindkenmerken en angst.